Samen met Daniëlle van Dutch Girls in Museums bezocht ik de nieuwe expositie ‘Khingspiratie‘ in het Verwey Museum in onze hometown Haarlem. In deze blogpost vertel ik je er meer over en laat ik wat toffe foto’s zien. Niet téveel, want je moet vooral toch echt even zelf een kijkje gaan nemen 😉 .
Thé Tjong-Khing: 90 jaar jong
Dit jaar blaast Thé Tjong-King 90 kaarsjes uit. Hij is één van Nederlands bekendste en meest geliefde kinderboeken-illustratoren en drukte daarnaast zijn unieke stempel op onze stripgeschiedenis. De expositie Khingspiratie in het Verwey museum geeft een breed en actueel overzicht van zijn oeuvre tot nu toe: van de eerste tekeningen uit zijn studententijd in Bandung, tot zijn meest recente project met Arnon Grunberg.
De expositie neemt je mee op reis van Arman & Iva en Iris via Kleine Sofie en Lange Wapper naar Vos en Haas, Waar is de taart? en zijn meesterwerk BOSCH. Voor zijn kinderboeken-illustraties ontving hij meerdere Gouden en Zilveren Penselen, de Woutertje Pieterse Prijs, de Max Velthuis-Prijs en de Duitse Jeugdliteratuurprijs.
Thé Tjong-King is niet van plan om op zijn lauweren te gaan rusten: nog altijd neemt de bescheiden kunstenaar plaats achter zijn tekentafel, want er zijn nog zoveel verhalen te vertellen! Om zijn 90e verjaardag te vieren, heeft hij Emanuel Wiemans en één van mijn favoriete illustratoren Marloes De Vries uitgenodigd om samen met hem in Verwey Museum Haarlem te exposeren. Van 7 april t/m 18 juni 2023 tonen zij hun werk en van 21 juni t/m 11 september 2023 nemen Janneke Ipenburg en Branco Suijkerbuijk hun plaats in. Alle vier zijn ze persoonlijk geselecteerd door Khing, en alle vier zijn ze op de een of andere manier beïnvloed of geïnspireerd door de meester.
Khingspiratie
Thé Tjong-Khing wordt op 4 augustus 1933 geboren in Purworejo, Centraal Java. Hij groeit op in een Chinese familie met vier oudere zussen. Zijn vader was een welgestelde zakenman die een bioscoop bezat in Cheribon. Daar ziet de jonge Khing zijn allereerste films, een medium dat een belangrijke inspiratie zal vormen voor zijn werk.
Van jongs af aan tekent Khing: op een groot schoolbord en schriften vol Walt Disney-figuren. Kinderboeken leest hij vanwege de illustraties, die hij enthousiast natekent. Tekenen is zijn ware hartstocht. Reclametekenen ligt hem niet, maar dit was volgens zijn vader het enige waar je als tekenaar je geld mee kunt verdienen.
Daarom schrijft hij zich in aan de Academie Seni Rupa Indonesia in Bandung, waar hij onder meer leert modeltekenen en schilderen. Khing krijgt echter steeds vaker het idee dat er in Indonesië geen toekomst voor hem is en in augustus 1956 neemt hij de boot naar Nederland.
Van Drie Japies naar Sofie
Tijdens de prijsuitreiking van de Gouden Penseel voor Wiele wiele stap, ontmoet Khing Gouden Griffel-winnares Els Pelgrom. Dat leidt tot een van de meest succesvolle en langdurige samenwerkingen uit Khings carrière. Khing wordt aangetrokken door haar humor en de grimmige kant van haar werk.
Hun eerste boek Drie Japies (1980) wordt een jaar later gevolgd door Lady Africa en nog een paar. Maar het meesterwerk, waar hele generaties door worden betoverd en tranen met tuiten om zullen huilen, twee Griffels en die Deutsche Jugendliterturpreis wint én dat meerdere malen tot theaterstuk wordt bewerkt, is Kleine Sofie en de Lange Wapper (1984).
Kleine Sofie en de Lange Wapper is het verhaal van een terminaal ziek meisje dat een laatste reis maakt met haar knuffels, die haar laten zien wat er in het leven te koop is. Een droevig boek…? Khing en Pelgrom hebben desondanks zichtbar plezier gehad in het maken ervan.
Het Verwey Museum in Haarlem is knus en centraal gelegen, vlakbij de grote winkelstraten. De expositie Khingspiratie is niet supergroot, maar er is zóveel te zien, dat je er wel een dagdeeltje voor mag reserveren om alles rustig te kunnen bekijken. Het is bijzonder indrukwekkend om zoveel schetsen, boeken, beeldjes en werken uit Khing’s carrière zo achter elkaar te bewonderen. Ook voor de jongste bezoekers is er meer dan genoeg te zien en beleven, zoals een grote wandtekening aanvullen met jouw eigen personage, of lekker even wegkruipen in een (voor-)leeshoekje.
Ik heb gelukkig een Museum Jaarkaart én ik woon om de hoek van dit museum. Dus ik ga zeker nog een keertje terug alles opnieuw te bekijken, want het was super inspirerend en ik heb denk ik tijdens mijn eerste bezoek een aantal details gemist, waar ik de volgende keer éxtra op ga letten 🙂 .
Marloes de Vries
Ik ontdekte deze expositie, dankzij de nieuwsbrief van illustrator Marloes de Vries. Inschrijven voor haar nieuwsbrief is sowieso een aanrader, als je net als ik ook een creatieve maker of ondernemer bent.
Marloes (1984) heeft altijd al getekend en geschreven, maar het duurde even voor ze er daadwerkelijk haar beroep van maakte. Als kind had ze standaard een potlood in haar hand en tekende ze op alles wat los en vast zat. Daarbij speelden de illustraties van Thé Tjong-Khing een grote rol en haar favoriet was Kleine Sofie en Lange Wapper.
In 2020 werd Marloes door stripauteur Aimée de Jongh uitgenodigd om deel te nemen aan Khings stripproject De man die geen saxofoon mocht spelen. En zo kwam ze met haar grote voorbeeld in één boek te staan. T/m 18 juni 2023 kun je de bijdrage van Marloes aan de Khingspiratie expositie nog bewonderen.
Marloes is op haar beurt voor mij in de afgelopen periode een grote inspiratie geweest om mijn tekenspullen weer van stal te halen. Ik vind het daarom nog leuker dat ik de komende periode op wandelafstand nog even terug kan naar het Verwey museum om even in haar schetsboeken te loeren 🙂 . Bekijk meer Haarlem tips op mijn site >>
